De plannen van minister Van Gennip over de verplichte aov voor zelfstandigen zijn bekend. Zij wil een wachttijd van één jaar, en publieke uitvoering door het UWV. De mogelijkheid tot een opt out wordt nog verder onderzocht.
Zelfstandigenorganisaties hebben in gesprekken met het ministerie aangedrongen op een wachttijd van twee jaar. Dat past binnen het reguliere ondernemersrisico. Er zijn bovendien al prima oplossingen op de markt voor het verzekeren van de eerste twee jaar van ziekte, zoals broodfondsen en schenkkringen. Daar maken al veel zelfstandigen gebruik van. En 95% van alle zieke zelfstandigen is na twee jaar weer aan het werk. VZN-voorzitter Van de Ven: “Dat de minister nu toch kiest voor een wachttijd van één jaar vinden wij uiterst teleurstellend. In de brief lezen we bovendien niet waarom ze hiervoor kiest. Dit maakt de toch al verplichte verzekering onnodig duur”.
VZN maakt zich daarnaast grote zorgen over de uitvoerbaarheid van de publieke verzekering door het UWV. Die organisatie kan het regelen van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor werknemers nu al niet aan. Van de Ven: “Naast een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering is er dus ook sprake van verplichte winkelnering bij een organisatie met overduidelijke uitvoeringsproblemen. Je begrijpt dat zelfstandigen daar verre van warm voor lopen”.
De opt out mogelijkheid is en blijft van cruciaal belang. Dit biedt zelfstandigen de mogelijkheid om hun arbeidsongeschiktheidsrisico op eigen, passende wijze af te dekken. Dat doet recht aan hun ondernemerschap en aan de grote diversiteit in deze groep werkenden. Het onderzoek van de minister moet zich daarom niet richten op de vraag óf een opt out mogelijk is, maar hoe die opt out er in de praktijk uit gaat zien.
Tenslotte blijft VZN benadrukken dat een echt duurzame oplossing een collectieve basisvoorziening aov is, voor alle werkenden, met een wachttijd van twee jaar. Met de huidige plannen zien we die optie echter eerder verder uit beeld verdwijnen dan dichterbij komen. Van de Ven: “De minister blijft sleutelen aan een systeem dat piept en kraakt. Ze gaat daarbij voorbij aan signalen vanuit de maatschappij en markt”.
Foto Markus Frieauff