Leidschendam, 4 juni 2025 | De val van het kabinet Schoof komt op een moment dat er juist beweging leek te komen op het zzp-dossier. VZN-voorzitter Cristel van de Ven noemt dit “uiterst teleurstellend”. De val van het kabinet maakt dat het wederom lange tijd zal duren voordat er knopen kunnen worden doorgehakt. Onderwijl verliezen echte zelfstandigen opdrachten en inkomsten door de wijze waarop de Belastingdienst nu handhaaft en de reactie van de markt daarop. Onduidelijke kaders en de mogelijkheid van naheffingen maken opdrachtgevers onnodig kopschuw om te werken met zzp’ers.
Vorige maand leek de Tweede Kamer deze situatie eindelijk te erkennen als buitenproportioneel en ongewenst. Met brede steun werd een aantal moties aangenomen om de doorgeschoten handhaving op schijnzelfstandigheid te stoppen. De kabinetsval maakt het echter onzeker in hoeverre de aangenomen moties nog uitgevoerd gaan worden. Twee weken geleden kwamen vier partijen ook nog met een eigen Zelfstandigenwet. Deze initiatiefwet geldt als alternatief voor de conceptwet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) van minister Van Hijum. “Een goede ontwikkeling”, aldus Van de Ven, “aangezien dit voorstel zelfstandig ondernemerschap als uitgangspunt neemt. Van de VBAR verwachten we sowieso geen duidelijkheid. Die wet is veel te complex”.
In aanloop naar nieuwe verkiezingen roept VZN de Tweede Kamer op om de wet VBAR controversieel te verklaren, en om de internetconsultatie en het advies van de Raad van State inzake de Zelfstandigenwet juist voort te zetten. Van de Ven: “Zo verliezen we zo min mogelijk kostbare tijd”. Handhaving op schijnzelfstandigheid moet wat VZN betreft in de tussentijd worden gefocust op schrijnende schijnconstructies aan de basis van de arbeidsmarkt. Van de Ven: “Dat dat gestopt moet worden, daar is iedereen het over eens. Maar laten we voor alle andere zzp’ers eerst zorgen voor heldere ondernemerscriteria. Dan pas kun je breed handhaven zonder paniekvoetbal te veroorzaken bij opdrachtgevers”.
Tot slot, de wet BAZ. Die gaat over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Ook deze conceptwet zit nog bij demissionair minister Van Hijum in de pijplijn. VZN is benieuwd naar de laatste stand van zaken met betrekking tot de opt-out mogelijkheid en de premiehoogte, maar vindt dat ook deze wet niet meer behandeld moet worden door dit demissionaire rompkabinet. De verschillende wetten om de arbeidsmarkt te moderniseren, hangen immers met elkaar samen. Je kunt er niet één onderdeel uittrekken om vroegtijdig te behandelen.
Voor een komend kabinet en een komende Tweede Kamer valt er dus zeer veel te doen en te besluiten. Beslissingen die het bestaansrecht van zelfstandigen raken. Van de Ven: “Laat het onderwerp zzp dus vooral onderdeel worden van de verkiezingscampagne. Dan weten die ruim 1,5 miljoen zelfstandigen van Nederland tenminste waar politieke partijen voor staan, en waar ze voor kunnen kiezen”.